سه‌شنبه, ۳۰ شهريور ۱۳۸۹ ساعت ۰۸:۰۲
اولين استفاده  گسترده از سلاح هاي شيميايي

به كار گيري سلاح هاي شيميايي براي اولين بار در عمليات خيبر توسط دشمن بطور گسترده صورت گرفت. عراق به دليل نگراني از نتايج عمليات براي نخستين بار نوعي از سلاح هاي شيميايي محصول كارخانه سامره- به نام گاز خردل- را با استفاده از بالگردهاي ساخت شوروي و فرانسه – به كار گرفت.
پيش از اين در عمليات والفجر 2 در منطقه حاج عمران، عراق به صورت محدود از سلاح هاي شيميايي استفاده كرده بود.ولي آنچه كه در عمليات خيبر صورت گرفت، بسيار گسترده و فاجعه آميز بود.گاز خردل با ايجاد تاول هاي بزرگ روي پوست بدن و اختلال دستگاه تنفسي،آثار مخرب روحي و جسمي فراواني بر رزمندگان اسلام به صورت مدت كوتاه مدت و دراز مدت داشت.شوراي امنيت سازمان ملل در واكنش به اين اقدام، در دهم فروردين ماه سال 1363 با صدور بيانيه اي استفاده از گازهاي سمي را محكوم كرد اما مسئوليت استفاده از آن را به هيچ يك از طرفين نسبت نداد. صدور بيانيه، به جاي قطعنامه، بنابر تحليل منابع ديپلماتيك به دليل اجتناب از مباحث شديد و اشاره به هر يك از دو طرف جنگ بوده است.
در هر صورت اين نخستين اقدام سازمان ملل بود كه حداقل گرچه به سود ايران نبود ولي به زيان آن نيز تنظيم نشده بود. به كارگيري سلاح هاي شيميايي از يك سو نشان دهندۀ ضعف دفاعي، نوميدي و در ماندگي ارتش عراق بود و از سوي ديگر اين مسأله را روشن مي كرد كه عراق با ايجاد زير ساخت هاي جديد در زمينه توليد سلاح هاي شيميايي با كمك كشورهاي اروپايي به ويژه آلمان، استراتژي جديدي را براي مقابله با تهاجم هاي پي در پچي و گسترده ايران برگزيده است.2
استفده عراق از سلاح شيميايي با عمليات خيبر به صورت گسترده آغاز شد و همچنان ادامه يافت. بي توجهي محافل بين المللي در مورد نقض قوانين منع استفاده از سلاح هاي شيميايي، به دليل تمايلات موجود براي حمايت از عراق با هدف غلبه اين كشور بر ايران، وضعيت غيره قابل تحملي را به وجود آورد؛ در واقع تلفات ايران را تحت تأثير قرار داده بود. عراق با دركي كه از اين مساله داشت در عمليات بدر بيش از گذشته از سلاح هاي شيميايي استفاده كرد.برابر آمار موجود تنها در طول پنج روز از 2 تا 27 اسفند سال 1363 عراقي ها، بيش از سي مورد انواع سلاح شيميايي را مورد استفاده قرار دادند.
برخي از منابع نظامي فاش ساختند كه عراقي ها در كارخانه اي حدود 10 كيلومتري جاده سامرا- بغداددر حال توليد سلاح هاي شيميايي هستند و همزمان با اوج گيري عمليات بدر، دستور دو برابر كردن توليدات كارخانه را كه گازهاي خردل و تابون توليد مي كند، صادر كرده اند.
ابعاد گسترده ناشي از استفاده عراق از سلاح هاي شيميايي، به تدريج توجه افكار عمومي را به خود معطوف كرد، سخنگوي وزارت خارجه آمريكا رسماً اعلام كرد در بررسي مقدماتي متقاعد شده ايم كه عراق از سلاح هاي شيميايي استفاده كرده است!
دبير كل سازمان ملل- خاوير پرز دكوئيار – نيز پس از ديدار با نمايندگان ايران و عراق، استفاده از سلاح هاي شيميايي را محكوم كرد. در وضعيت جديد سرانجام شوراي امنيت طي بيانيه اي با اجتناب از صدور قطعنامه، در 25 آوريل 1985 كاربرد سلاح هاي شيميايي از سوي عراق را محكوم ساخت. كشورهاي اروپايي نيز استفاده از اين سلاح ها را محكوم كردند.
سه روز بعد در 28 آوريل 1985 عراق طي يادداشتي به سازمان ملل در مورد صدور بيانيه اعتراض كرد و طارق عزيز وزير اومر خارجه وقت عراق در مصابحه مطبوعاتي اعلام كرد:
«عراق براي دفاع از خاك خود هر گونه سلاحي را كه در اختيار دادر به كار خواهد گرفت! برخي از تحليل گران بيانيه اخير شوراي امنيت را به منزله تشويق و ترغيب ايران براي گفت و گو درباره مذاكرات صلح در سازمان ملل، ارزيابي كردند.»


منبع : كتاب اولين هاي دفاع مقدس؛ محمد خامه يار
نام:
ایمیل:
* نظر:
مطالب برگزیده استان ها
عکس
تازه های نشر
اخبار برگزیده