اصطلاحات آزادگان در اردوگاه های عراق + قسمت اول

«آدم کش»

در اردوگاه شانزده تکریت یکی از پزشکان عراقی که در لباس طبابت اسرا را شکنجه می کرد، به نام «آدم کش» معروف شده بود .

هر زمان که بازرسان صلیب سرخ جهانی جهت بازید اردوگاه می آمدند، نیروهای عراقی نیز آب لوله کشی اردوگاه را وصل می کردند و آب جریان می یافت.

به همین جهت برای اطلاع  سایرین اسرا از بازدید صلیب سرخ ، اصطلاحاً گفته می شد: « آب از نو می آید» .

گاو صندوق

در اردوگاه‏ های عراق بعضی از سربازها وقتی كه برای بازدید از مكانهای نظافت شده توسط برادران آزاده در آسایشگاه به آنجا می ‏آمدند ، سعی در بی ارزش جلو دادن زحمت برادران داشتند. مثلاً در مقابل نظافت عمومی كه برادران در روزهای جمعه به واسطه جلوگیری از بروز بیماری‏های عفونی داشتند و یا تِی كشیدن مستمر ایشان در هر روز، سربازان مذكور با بیان كلمه «موذین» (بد) یا عبارت «كل استعداد موذین» ، «كل سطوح موذین» و «نظافت موذین» قصد بی ‏ارزش نشان دادن كار آنها را داشتند. از این رو اسرای اردوگاه آنها را به نام «همیشه موذین» می ‏شناختند.

آنجا هوا بارانی است

وقتی كه سربازهای عراقی به بهانه ‏های واهی به اسیری پیله می‏ كردند و او را مورد ضرب و شتم قرار می ‏دادند، اسرا به هر كسی كه می‏ خواست از آنجا رد شود، می‏ گفتند: « آنجا هوا بارانی است». یعنی مواظب باش كه به تو گیر ندهند و كتک نخوری .

به دلیل محدود بودن جوّ اردوگاه و فشار روحی بسیاری كه از ناحیه بعثی‏ها به برادران آزاده وارد می‏ آمد ، هر وقت كه برادران تصمیم به انجام كاری در آسایشگاه داشتند، یک نفر را به نگهبانی و دیده‏ بانی می ‏گماشتند تا آمدن عراقیها را خبر دهد. او نیز نزدیک شدن نگهبان عراقی را با عبارت « وضعیت قرمزه» به دیگران تفهیم می‏ كرد.

یوم التنظیف در اردوگاه های عراق

یكی دیگر از آزارهای مكرر بعثی‏ها، بهانه ‏جوییهای بی اساس آنها بود. مثلاً روزهای جمعه را برادران به نظافت اختصاص  می ‏دادند  و بعد  از تخلیه  اثاثیه  شخصی از آسایشگاه به بیرون، آنجا را تمیز می‏ كردند. اما بعثی‏ها وقتی برای بازدید می‏ آمدند، می‏ گفتند كه در اینجا بوهای نامطبوع می‏ آید و باید دوباره نظافت شود. البته هدف آنها نه نظافت مجدّد بلكه آزار برادران بود. لذا آن روزهای پرتلاش را برادران « یوم التنظیف» می‏ نامیدند.

  یوم التیغ

دشمن بعثی به حدّی از اسلام متنفّر بود كه حتی تحمّل دیدن محاسن برادران آزاده را نیز نداشت، لذا روزهای دوشنبه و جمعه را به تراشیدن موی سر و ریش اختصاص داده بود. در این روزها به هر چند نفر از برادران یک تیغ می ‏دادند تا سر و صورت خود را بتراشند، اما قبل از تحویل دادن تیغ‏ها، بیرحمانه به جان اسرا می ‏افتادند و بعد تیغ‏ها را می‏ دادند و پس از تراشیدن موی سر و صورت، آنها را تحویل می‏ گرفتند، زیرا همراه داشتن تیغ یا سایر آلات تیز و بُرنده جرم محسوب می‏ شد. از سوی دیگر، به دلیل كُند شدن تیغ‏ها بر اثر مصرف زیاد، سر و روی همه برادران خون آلود می‏ شد. به همین دلیل اسرا آن روزها را « یوم التیغ » می‏ نامیدند.

یوم الممنوع

به طور كلی ، بعثی ها فشارهای مضاعفی روی برادران وارد می ‏ساختند و در بعضی از اوقات سختگیریها و شكنجه‏های شدید را اعمال می‏كردند. مثلاً ایّام مبارک دهه فجر ؛ محرّم ؛ هفته جنگ و نظایر اینها مشخص بود، اما در بعضی مواقع كه مناسبتی در ایران وجود نداشت، اسرا از شكنجه عراقیها متوجه می‏شدند كه باید اتفاق مهمی از قبیل عملیات نیروهای ایران علیه ارتش بعث افتاده باشد. از این رو آن ایام با پی ‏آمدهایش به « یوم الممنوع » معروف شده بود.

یوم الوداع آزادگان

معمولاً برادران رزمنده قبلاً در مناطق جنگی با یكدیگر آشنا شده بودند ، از این رو وقتی كه به اسارت در می آمدند بعضاً یكدیگر را می‏ شناختند. اما اكثر برادران فقط در اردوگاه و بعد از اسارت با هم آشنا شدند و این آشنایی در غربت، بسیار ارزنده بود. در این بین، بعثی‏ها نیز بعضاً جابجایی هایی صورت می ‏دادند و اسرای اردوگاه‏ها را معاوضه می‏ كردند و یا آنها را از اردوگاهی به اردوگاههای دیگر منتقل  می‏ ساختند  و آن  وقت  بود  كه  وداع و جدایی برای عزیزان آزاده بسیار سخت و حزن انگیز می‏ شد. به همین دلیل روزهای انتقال برادران به « یوم الوداع » معروف شده بود.

منبع: کتاب خاکریزپنهان